امسال نیز ایران همچون سال‌های گذشته در نمایشگاه کتاب فرانکفورت حضوری کمرنگ دارد. ناشرانی چون چشمه، ثالث، نگاه، پارسه و هرمس نمایندگان بخش خصوصی ناشران کتاب در نمایشگاه امسال هستند. کتاب‌های حاضر در نمایشگاه بیشتر در حوزه ادبیات، تاریخ و هنر هستند.

ناشران بخش خصوصی با هزینه شخصی خود در این نمایشگاه شرکت می‌کنند و هیچ حمایت مالی از دولت برای انجام کارهای مقدماتی سفر، حمل کتاب، اجاره غرفه و غیره از دولت دریافت نکرده‌اند.

ایران هنوز با پیکره اصلی نشر در جهان ارتباط درستی ندارد زیرا در ایران قانون کپی‌رایت رعایت نمی‌شود. در واقع نوعی بی‌اعتمادی از طرف پیکره اصلی نشر در دنیا نسبت به ایران وجود دارد. به همین علت ناشران ایرانی هرگز نتوانستند ارتباطی با نشر جهانی برقرار کنند تا اگر ایران در آینده به سازمان جهانی کپی رایت پیوست بتوانند اعتماد آنها را جلب کنند.

برای مثال اگر ناشری ایرانی با ناشری اروپایی مذاکره کند و حق کپی رایت را برای ترجمه و نشر یک کتاب بگیرد ممکن است وقتی به ایران بازگردد متوجه شود شخص دیگری کتاب را ترجمه کرده و به چاپ رسانده است. به این ترتیب وضعیتی پادرهوا و همراه با حس بی‌اعتمادی در حوزه نشر ایران برقرار است.

بخش خصوصی ناشران ایرانی از دوره اصلاحات به بعد تلاش کردند در نمایشگاه کتاب فرانکفورت نه به عنوان ناشر فعال ایرانی بلکه به عنوان بازدید‌کننده حضور داشته باشد.

تا زمان دولت دوم محمد خاتمی زمینه‌ای فراهم شده بود که بخش خصوصی ناشران از طریق اتحادیه در نمایشگاه فرانکفورت غرفه بگیرند و تصویری از حوزه نشر خصوصی به ‌ویژه حوزه علوم انسانی به معرض نمایش بگذارند.

در زمان محمود احمدی نژاد دولت تصمیم گرفت هر سال راسا در نمایشگاه کتاب فرانکفورت شرکت کند و کتاب‌های مورد نظر خودش را به تعداد محدود به نمایش بگذارد. مشکلی که پیش می‌آمد این بود که وقتی بخش دولتی به نمایشگاه فرانکفورت می‌رفت برخوردها و تنش‌هایی بین ساکنان مخالف سانسور کتاب در اروپا و غرفه‌های ایرانی پیش ‌می‌آمد. حتی این تنش‌ها یک سال منجر به درگیری فیزیکی شد به‌طوری که دولت آلمان به آقای عباس سلیمی‌امین، نماینده انتشارات ایرانی در نمایشگاه اعلام کرد که ایران از سال بعد حق شرکت در نمایشگاه فرانکفورت را ندارد.

از پس از روی کار آمدن دولت روحانی تصمیم گرفته شد که تعدادی از ناشران خصوصی دوباره در نمایشگاه شرکت کنند و ویترین کوچکی از کتاب‌های چاپ شده در ایران را به نمایش بگذارند.

تصاویری از نمایشگاه بین‌المللی کتاب فرانکفورت آلمان در سال ۲۰۱۳

امسال (۲۰۱۳) برزیل به عنوان مهمان ویژه در این نمایشگاه شرکت کرده و به معرفی فرهنگ و ادبیات خود پرداخته است. در اینجا باجه اطلاعاتی برزیل را می‌بینید.

در تالار برزیل ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بخشی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ اختصاص داده شده بود به معرفی شخصیت‌های داستانی این کشور در غالب پرتره روی ستون‌هایی ساخته شده از کاغذ.

بازدیدکنندگان می‌توانستند از میزهای مقوایی برای مطالعه کتاب‌های موجود استفاده کنند.

همچنین مطالعه در شرایط راحت‌تری بر روی تشکچه‌ها نیز ممکن بود.

در بخش دیگری از تالار مکعب‌های تصویری بازدیدکنندگان را تا دل طبیعت برزیل می‌برد.

ننوهای برزیلی به تالار برزیل حال و هوای خاص خود را می‌داد.

در این تصویر امکان شنیدن به کتاب‌های صوتی همراه با ورزش روی دوچرخه را می‌بینید. در ضمن دیوارهای مصور هم بخشی از فرهنگ برزیل را نمایش می‌دهند.

موسسه آلمانی اطلاع رسانی به دانشجویان و دانش‌پژوهان (DAAD) با شرکت در این نمایشگاه به بازدیدکنندگان اطلاعات مفیدی در باره فعالیت‌های این نهاد به همراه کاتالوگ می‌داد.

ایران ۲۰ غرفه از این نمایشگاه را به خود اختصاص داده بود.

نشر ناکجا از فرانسه کتاب‌های الکترونیک فارسی را عرضه می‌کرد.

سایر کشورهای خاورمیانه از جمله کویت و دیگر کشورهای عربی در همان تالار حضور داشتند.

تعداد زیادی از شرکت کنندگان ایرانی در نمایشگاه فرانکفورت وابسته به نهادهای دولتی بودند.

ناشران دولتی ایران کتاب‌های الکترونیک هم عرضه کرده بودند.

بازدیدکنندگان می‌توانستند زمانی را در محوطه نمایشگاه کتاب فرانکفورت برای رفع خستگی بگذرانند.

منبع: https://goo.gl/iMT9CV